IHD-overleg
Het IHD-overleg (IHD = instandhoudingsdoelen) is het overleg (van 2008 tot nu) over de uitvoering van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn ofwel Natura 2000 in Vlaanderen. Het overleg loopt tussen het kabinet van de minister van Omgeving Zuhal Demir, enkele administraties (ANB, INBO, VLM en VMM) en de voornaamste betrokken sectoren: Natuurpunt, Voka, Unizo, Boerenbond, ABS, Landelijk Vlaanderen (landeigenaars), bosgroepen en Hubertus Vereniging Vlaanderen (jagers).
De IHD bepalen wat er waar moet gebeuren om de Europees beschermde habitats en soorten in een goede kwaliteit ('gunstige staat van instandhouding') te verkrijgen. Ze zijn voornamelijk van toepassing binnen het Natura 2000-netwerk, maar ook daarbuiten zullen Europese habitats en soorten beschermd moeten worden.
Vlaams overleg zit vast
De vergaderingen op Vlaams niveau in de Gewestelijke Overleginstantie (met alle stakeholders) en met de politiek lopen alles behalve gemakkelijk. De discussies rond de PAS (stikstofaanpak in Vlaanderen) en de zoekzones blijven bestaan. Een gemakkelijke oplossing is er niet.
Wil je snel op de hoogte blijven? Schrijf je dan in op de Beleid.flits van Natuurpunt.
In of nabij welk Natura 2000-gebied ligt mijn afdeling/natuurgebied?
- geef een stad of dorp in de zoekbalk in,
- klik rechts op een Natura 2000-gebied naar keuze
Wil je de IHD-doelen van je Natuurgebied zien?
- klik op 'ga naar detail',
- kijk daarna in de linker menu bij 'specifieke natuurdoelen' of bij 'publicaties'.
Onderstaande video van ANB legt o.a. het Natura 2000-overleg uit, de zoekzones en de totale taakstelling.
Waarom werd het Natuurdecreet gewijzigd?
Het Natuurdecreet is de 'bijbel van het Vlaamse natuurbeleid' en bepaalt hoe en waar de natuur in Vlaanderen beschermd moet worden. Gezien o.a. de recente evoluties in het Vlaamse Natura 2000-overleg besliste men in 2014 om het Natuurdecreet up te daten omwille van 3 redenen:
- Om beter te voldoen aan alle Eurpopese bepalingen uit de Vogel- en Habitatrichtlijn,
- Om iedereen meer kansen te geven aan natuurbeheer te doen
- Om de administratie te vereenvoudigen (de verschillende bestaande beheerplannen worden herleid tot 1 natuurbeheerplan, in 4 niveaus).
Lees meer in deze handleiding
Hoe zit het met financiën?
- 75% van de natuuraankopen moeten volgens het gewijzigde Natuurdecreet besteed worden aan de uitvoering van de IHD (zowel binnen als buiten Natura 2000). Voor ANB is dit 85%.
- Het totale natuurbudget is echter nog onbekend.
- De natuurbeheerkosten (kosten per natuurtype en per ha) zijn opnieuw berekend en opgetrokken (de zogenaamde normkostenstudie) zodat nu praktisch alle kosten hierin vervat zitten.
- Buiten Natura 2000 blijven aankopen mogelijk (resterende 25%), bv. in VEN. Europese habitatoppervlaktes moeten daarnaast minstens in kwaliteit en oppervlakte behouden blijven. In het kader van soortenbeschermingsprogramma's voor Europees beschermde soorten kunnen ook aankoop- of beheermaatregelen buiten Natura 2000 uitgevoerd worden.
Waar vind ik meer info over de PAS (Programmatische aanpak Stikstof)?
De Programmatische Aanpak stikstof wil de totale stikstofstofuitstoot in Vlaanderen doen dalen en een vergunningenstop vermijden. Dit is nodig om de IHD voor Natura 2000-habitats en soorten te behalen.
De discussie blijft echter steken op wie hoeveel stikstofuitstoot moet verminderen, wie hiervoor en hoeveel gaat betalen, en in welke mate de zones rond Europese habitats een invloed mogen hebben op deze vergunningen (de zogenaamde zoekzones).
Lees meer in onze PAS-handleiding (reeds verouderd, wordt later nog geüpdated)
Links
Europa
- Europese Commissie over Natura 2000
- Nieuwsbrief Europese Commissie over Natura 2000
- Natura 2000-barometer om te zien waar elke lidstaat staat met het implementeren van de Habitat- en Vogelrichtlijn
- links naar de websites die de lidstaten zelf maken over Natura 2000
- Interactieve kaart met Natura 2000-gebieden in Europa
- Europese rechtszaken tegen lidstaten die in gebreke blijven bij het uitvoeren van de EU-richtlijnen
Vlaanderen
- Infosite ANB over Natura 2000 en het IHD-overlegproces
- Download hier de gewestelijke instandhoudingsdoelstellingen zoals ze gepubliceerd zijn in het Belgisch Staatsblad
- Online kaart van Natura 2000-gebieden in Vlaanderen. Zoek op gemeente, adres, thema, ...
- Op youtube vind je enkele filmpjes die het ANB liet maken over Natura 2000 en het overlegproces
- Unizo: www.unizo.be/natura2000
- Landelijk Vlaanderen (landeigenaars): www.natura-2000.be
- Boerenbond: www.boerenbond.be/kenniscentrum/onderwerpen/wat-houden-de-beslissing-over-ihd-en-pas/wat-natura-2000
Wallonië
Nederland
Downloads
leidraad_anb_over_de_overlegplatforms.pdf (644.21 KB)
fiche_overlegplatforms_2015.pdf (481.08 KB)
ihd_handleiding_natuurpunt_dec_2017.pdf (2.56 MB)
natura_2000_for_dummies.pdf (1.46 MB)
ihd_handleiding_natuurpunt_dec_2018.pdf (2.66 MB)
Tijdslijn Natura 2000
1979: goedkeuring Vogelrichtlijn
De Europese lidstaten keuren de Vogelrichtlijn goed. Die richtlijn heeft als doel alle in het wild levende vogels in Europa te beschermen. De lidstaten zijn sindsdien verplicht om onder meer de aantallen en de rijkdom aan soorten vogels in stand te houden en te zorgen voor voldoende broed-, pleister- en overwinteringsgebieden.
1988: opstart Natura 2000 in Vlaanderen
In Vlaanderen worden de eerste speciale beschermingszones (SBZ) in uitvoering van de Vogelrichtlijn afgebakend. Natura 2000 in Vlaanderen is geboren.
1992: Habitatrichtlijn is een feit
De Habitatrichtlijn wil de rijke Europese biodiversiteit beschermen en de natuurlijke habitattypes en de wilde planten en dieren in stand houden. De lidstaten moeten Natura 2000-gebieden aanduiden voor bepaalde habitattypes en soorten van Europees belang. De Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn vormen samen de wettelijke grondslag van Natura 2000.
1996: goedkeuring afbakening en aanmelding bij Europa van 40 SBZ-H
Goedkeuring van de afbakening en aanmelding bij Europa van de eerste set habitatrichtlijngebieden met een totale oppervlakte van een 70.000 ha op 14 februari 1996. Die gebieden dienden uitgebreid te worden na evaluatie door Europa.
1997: goedkeuring Natuurdecreet
In Vlaanderen wordt het Natuurdecreet goedgekeurd. Zo maakt de Vlaamse Regering een duidelijke keuze voor meer en betere natuur. Het Natuurdecreet is de juridische basis van het natuurbeleid in Vlaanderen.
2001: speciale beschermingszones bepaald
Vlaanderen meldt haar finale reeks speciale beschermingszones in uitvoering van de Habitatrichtlijn aan bij de Europese Commissie.
2003: aanvulling Natuurdecreet
Het Natuurdecreet wordt aangepast aan de bepalingen van de Habitatrichtlijn en de Vogelrichtlijn. Het Vlaamse natuurbeleid krijgt nu ook een Europese juridische basis.
2004: Countdown 2010
In navolging van de Top van Göteborg lanceert de International Union for Conservation of Nature (IUCN) de campagne Countdown 2010. Die wil tegen 2010 de teruggang van de biodiversiteit stoppen. Meer dan 900 verenigingen, overheden en organisaties van meer dan 60 landen sluiten zich aan bij dit initiatief.
2004: Europese goedkeuring Vlaamse Habitatrichtlijngebieden
De Europese Commissie aanvaardt de afbakening van Habitatrichtlijngebieden van Vlaanderen en bij uitbreiding van België. Die worden op de 'communautaire lijst' geplaatst. De Vlaamse Regering moet ze nu nog definitief aanwijzen.
2008: start Natura 2000-overleg op Vlaams niveau
2009: Pact Vlaanderen 2020
Via het Pact Vlaanderen 2020 engageren de Vlaamse Regering en het middenveld zich om tegen 2020 70% van de natuurdoelen te realiseren.
2009: Vlaams Soortenbesluit treedt in werking
Het Vlaamse Soortenbesluit is het juridische kader om bijna 500 bedreigde planten- en diersoorten beter te beschermen. Het Soortenbesluit was een belangrijke en laatste stap om de volledige Vogel- en Habitatrichtlijn in de Vlaamse wetgeving te integreren. Het soortenbeleid verzekert de kansen voor dieren en planten buiten de waardevolle natuurgebieden en vormt een belangrijke aanvulling op het gebiedsgerichte natuurbeleid (Natura 2000).
2009: voorbereiding Europese natuurdoelen op Vlaams niveau (G-IHD)
2010: goedkeuring gewestelijke natuurdoelen
De Vlaamse Regering keurt de gewestelijke natuurdoelen (G-IHD) definitief goed. Daarmee zijn de globale Natura 2000-doelen voor Vlaanderen een feit.
2010: 1ste lokaal overleg over de G-IHD ofwel de ‘bolovs’ (= bovenlokaal overlegmoment)
2011: kwestiewerkgroepen op Vlaams niveau
werken verder op meest voorkomende pijnpunten uit lokaal overleg
2012: kalibratiemodel
2012: eerste politieke goedkeuring doelen per Natura 2000-gebied
2013:
wetenschappelijke toetsing kalibratiemodel
goedkeuring gewijzigd natuurdecreet
start overleg opmaak PAS
6-jaarlijkse rapportage aan Europa: INBO rapporteert over staat van instandhouding aan Europa
2014
goedkeuring specifieke natuurdoelen
De Vlaamse Regering wijst de Habitatrichtlijngebieden (SBZ-H) definitief aan en keurt de instandhoudingsdoelstellingen voor alle speciale beschermingszones goed.
uitwerking eerste managementplannen
Elke speciale beschermingszone heeft een eerste strategisch managementplan.
opstart zoekzonemodel
PAS-brieven worden verstuurd
2015:
tweede lokaal overleg of Overlegplatforms,
bijstellen eerste Managementplannen op basis van opmerkingen uit Overlegplatforms
verder werken aan zoekzonemodel en PAS
2016:
Discussies rond de PAS en de zoekzones verlammen het overlegproces
Enkel de uitwerking van SBP’s gaat door
2019: volgende 6-jaarlijkse rapportage aan Europa over staat van instandhouding van alle Europese habitats en soorten op basis van deze rapportage worden de grenzen en doelen geëvalueerd of ze voldoen om de gunstige staat te behalen
2020: streefdoel: 70% natuurdoelen gerealiseerd
Tegen 2020 moeten 16 van de 46 Europees beschermde leefgebieden in een gunstige staat van instandhouding gebracht zijn. In het totaal zijn tegen dan 70% van alle noodzakelijke maatregelen in uitvoering.
2050: streefdoel: alles gerealiseerd!
Tegen 2050 moet elke Europees beschermde plant of dier, en hun leefgebied in een gunstige staat van instandhouding gebracht zijn.
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief