Afbeelding
Oenothera rosea
Ana Torfs

Florabru van start: zeldzame exoot gevonden in Laken

16 jul 2024
Categorieën
Natuurbericht

Dit jaar startte het grote wilde plantenonderzoek in Brussel (Florabru), dat drie jaar zal lopen. Het doel van het onderzoek is de publicatie van een nieuwe verspreidingsatlas, 20 jaar na de vorige. Bij deze atlas wil Leefmilieu Brussel samen met Natagora en Natuurpunt zoveel mogelijk Brusselaars en botanisten uit Vlaanderen en Wallonië betrekken. Eén van de deelnemers aan het project, Ana Torfs, vond al een zeldzame exoot die in Vlaanderen en het Brussels Gewest nooit eerder werd gezien: Oenothera rosea. Het is een onmiskenbare teunisbloem met roze bloemen die afkomstig is uit Centraal-Amerika en herkend werd door de app ObsIdentify.

Ana Torfs ging al aan de slag met ObsIdentify als hulpmiddel en merkte op 29 juni 2024 een klein mooi roos bloemetje op. ObsIdentify gaf meteen de naam Oenothera rosea, met 99% zekerheid….

Filip Verloove van de Plantentuin in Meise is vertrouwd met de soort en kon deze waarneming al snel goedkeuren, een knappe vondst. In 2000 werd nog een artikel gewijd  aan het genus Oenothera (teunisbloem) in België dat gepubliceerd werd in het botanisch tijdschrift Dumortiera. Daarin wordt vermeld dat de soort in de 19e eeuw op verschillende plaatsen werd waargenomen in Wallonië. Rond 2000 werd de soort ook waargenomen in een verlaten mijnsite in Saint-Ghislain. Maar de soort vormde daar geen blijvende populatie. De vondst in Laken is de eerste voor Brussel, er werden 49 planten geteld, maar het is nog onduidelijk hoe de soort daar terecht gekomen is. Op beelden van Google Streetview is te zien dat de soort in september 2022 nog niet aanwezig was. We vermoeden dus dat de soort er vorig jaar is verschenen en meteen goed zaad heeft gezet.

Afbeelding
Oenothera rosea
Ana Torfs
Oenothera rosea

In Nederland werd de soort dit jaar voor het eerst waargenomen als plantcontaineradventief, wat wil zeggen dat hij meeliftte met een potplant.

Van oorsprong komt Oenothera rosea voor in Centraal-Amerika. De soort is echter al zeer lang in Zuid-Europa aanwezig en heeft zich daar ingeburgerd. Het is verleidelijk te denken dat ze zich van daar uit spontaan verspreid heeft, maar dat is weinig waarschijnlijk als je de verspreidingskaart voor Frankrijk ziet: er zijn nagenoeg geen groeiplaatsen tussen Zuid-Frankrijk (waar de soort zeer gewoon is in het uiterste zuidwesten) en ons land. Hoe planten hier terechtkomen is soms gissen, maar dat ze hier geraakt zijn kunnen we vaststellen. 

Florabru

Het grote wilde plantenonderzoek in Brussel ging nog maar net van start. Het is de bedoeling om op drie jaar tijd zoveel mogelijk planten waar te nemen in 188 kilometerhokken. Deelnemers kunnen een kilometerhok adopteren, en staan er dan garant voor dat er in die zone minstens 100 soorten worden waargenomen en de aanwezige groeiplaatsen (bos, grasland, gazon, moeras, ruigte, tussen de straatstenen, oude muurtjes, ….) voor planten worden bekeken.
Meer info over deelname aan het project kan je vinden op de website van Natagora. Op deze pagina kunnen de hokken bekeken worden en kan je zien welke nog vrij zijn voor adoptie. Hoe meer ogen op zoek gaan, hoe meer boeiende soorten we nog zullen vinden.  Interesse om hieraan mee te werken en/of op de hoogte te blijven van dit project? Schrijf je dan in voor de vrijwilligersnieuwsbrief via roosmarijn.steeman@natuurpunt.be.  

Tekst: Roosmarijn Steeman (Natuurpunt Studie) en Filip Verloove (Plantentuin Meise)